Ý
KIẾN ĐỘC GIẢ:
-tran dong phuong: (Saturday, February 19, 2005 at 22:24:55)
Tôi là người thường xuyên theo dõi tin tức Việt Nam trên thế giới,
vì ở trong nước không bao giờ Cộng sản cho tự do ngôn luận, ngay cả
Internet bọn nó cũng còn cấm đoán nữa, huống gì là tự do thông tin
hay ngôn luận. Ai mà đứng ở ngoài nói hay có ngon thì sống ở VN và
bị phân biệt đối xử như tôi đây thì mới thấm hiểu được cái gọi là
Địa Ngục Trần Gian đó .... Xin cám ơn qúy vị đã đọc thư này. Chúc
sức khoẻ qúy vị.
-Trúc Nam, Paris: (Fri, 18 Feb 2005 06:32:27 -0500)
"Trong một bức thư gửi cho ngoại trưởng Condoleezza Rice công
bố hôm thứ hai, Ủy Ban Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế của Hoa Kỳ (USCIRF)
đề nghị cấm các giới chức của Việt Nam, Ả Rập Saudi chịu trách nhiệm
về những vụ vi phạm
quyền tự do tôn giáo không được nhập cảnh Hoa Kỳ. Ủy ban cũng đề nghị
chính phủ dành ít nhất 1 triệu đôla trong thời gian 2 năm để quảng
bá tự do tôn giáo tại Việt Nam"
Chúng tôi có nhận xét sau đây để góp thêm hữu hiệu cho đề nghị :
- Nếu các giới chức vi phạm quyền tự do tôn giáo không được nhập cảnh
Hoa kỳ, thì việt cộng sẻ gởi người khác đi thay ! Vả lại cán bộ địa
phưong mới trực
tiếp vi phạm , bọn lãnh đạo sẻ chối phăng ngay !
- Đòi tự do tôn giáo là tranh đấu hợp thời đúng lúc nên làm liên tục
trường kỳ. Nhưng việt cộng có thể nới lỏng cho tự do tôn giáo nghĩa
là cho tự do đi chùa đi nhà thờ , xây cất cơ sở thờ phượng, tha hồ
đông đảo đi lể, nhưng khi giảng đạo hay thuyết pháp thì công an canh
chừng nghiêm nhặt !
Trái lại in ấn phát hành kinh kệ , thánh kinh hay lời rao giảng sẻ
bị nghiêm cấm ! Thế là Tự do tôn giáo chỉ còn là tự do đi lể Phật
Chúa với nhiều cơ sở đạo giáo
mọc lên như nấm làm cho người ngoại quốc lầm tưởng là có tự do Tôn
giáo ! Biển diển bề ngoài thôi !
Vì thế, trong phạm vi tranh đấu cùng lúc với đòi hỏi Tự do Tôn giáo
thì nên đòi Tự Do Báo chí (liberté de la presse) trong đó gồm có Tự
do Tư tưởng (liberté de pensée), Tự do Phát biểu (liberté d'expression
) Tự DO IN ẤN PHÁT HÀNH ... Xin nhắc lại Madagascar lột bỏ chủ nghĩa
cộng sản nhờ khi ứng cử Tổng Thống, ông có hứa khi đắc cử sẻ ban bố
Tự do Báo chí . Thiết nghỉ Tự Do Báo chí là cột trụ của Tự do Dân
chủ , nhờ đó dẩn đường đến Dân chủ thật sự , xóa bo? tệ đoan xã hội,
tố cáo tham nhũng, lạm quyền cường hào ác bá ...
Xin góp ý.
Sau
đây là “Ý KIẾN CỦA BẠN” từ website của Đài BBC, ban Việt
Ngữ với đề tài “SUY NGHĨ VỀ TỰ DO TÔN GIÁO Ở VN”:
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/regionalnews/story/2005/02/050213_vietnamreligion.shtml
Khả Phiêu
Những
nước theo chủ nghĩa Cộng Sản như nước ta không bao giờ chấp nhận tôn
giáo, bởi vì theo lời dạy của các người sáng lập: Tôn giáo là thuốc
phiện ru ngủ con người. Vì vậy, khi chia đôi đất nước năm 1954, số
tín đồ các tôn giáo hai miền Bắc và Nam tương đương nhau, nhưng khi
giải phóng, số tín đồ các tôn giáo Miền Bắc chỉ bằng 1% số tín đồ
miền Nam.
Số
còn lại ít cũng hoàn toàn nằm dưới sự chỉ thị của đảng. Từ chùa chiền
đến nhà thờ Công Giáo hoặc Tin Lành đều nghe những bài giảng của các
Linh Mục, Mục Sư, hoặc Ðại Ðức toàn là những lời Yêu Ðảng, Yêu Nước,
và Yêu Chúa (hoặc Phật.)
Sau
năm 1975, việc đầu tiên Ðảng phải làm là kiểm soát tôn giáo. Tất cả
các Chủng Viện Công Giáo, Tu Viện Phật Giáo, và Thần Học Viện Tin
Lành đều bị chiếm đóng hoàn toàn. Nhiều cơ sở tính đến nay đã gần
30 năm vẫn còn bị trưng dụng.
Ðảng
Cộng Sản nước ta tin rằng thế hệ những người lãnh đạo trước sẽ chết
đi, thế hệ trẻ không được đào tạo nên tôn giáo đương nhiên sẽ chết.
Tuy nhiên, người tính không bằng trời tính, không biết tại sao khi
bị bắt bớ, số người tin theo đạo càng ngày càng đông. Ðơn cử như đồng
bào dân tộc miền núi. Nhiều người nghe theo những người giảng đạo
trên đài phát thanh Manila, Phi-luât-tân. Cái khủng hoảng lớn hơn
nữa là những buôn làng ngoài Bắc trước kia là nôi của Cách Mạng, nhưng
nay theo Tin Lành gần hết. Vì vậy, Ðảng thấy tôn giáo là một mối lo.
Một
số các bạn góp ý nói rằng tín đồ Phật giao được đi chùa tự do. Tín
đồ Công Giáo và Tin Lành đi nhà thờ tự do. Tại sao có được kết quả
đó các bạn biết không? Chỉ vì các nước ngoại quốc can thiệp vào. Ngay
tại nhà thờ Tin Lành Hà Nội, nếu không được Âu Châu can thiệp, chưa
chắc tín đồ được đi nhà thờ tự do đâu.
Tự
do tôn giáo mà còn phải xin phép. Khi xin phép phải được cho phép.
Như vậy đâu còn là tự do tôn giáo. Tự do sao còn phải đi xin? Khi
nói đến chữ xin tức là đã không có tự do rồi. Vì vậy, những Pháp Lệnh
Tôn Giáo nhà nước cuối năm 2004 vừa qua và những gì thủ tướng nói
đến tự do tôn giáo chỉ là nhãn hiệu bề ngoài cho thế giới thấy nước
ta cũng tự do tôn giáo thôi.
Chỉ
khi nào các nhà thờ, chùa chiềng không còn xin phép để tổ chức bất
cứ cuộc thờ phượng nào giống như các nước tự do, lúc đó mới thật sự
gọi nước ta là tự do tôn giáo. Khi nào tín đồ các tôn giáo họp lại
thờ phượng mà phải xin phép, còn gì gọi là tự do? Tự do tức là không
cần xin phép, mà còn xin phép tức là không có tự do.
Tam
Keo, St. Louis, Hoa Kỳ
Đảng CS Việt Nam bao gồm thành phần ưu tú của Đảng nhưng lại là thành
phần lãnh đạo không tiên tiến gì cả. Mọi đường lối đảng từ mấy chục
năm trở lại đây chỉ tiến tới đôi chút dưới một áp lực nào đó.
Thử
xem lại coi phải có một áp lự đến thế nào Đảng mới bỏ chế độ bế môn
tỏa cảng. Rồi cũng phải dưới một áp lực như thế nào Đảng mới Đổi Mới.
Cũng phải dưới một áp lực cỡ nào Đảng mới thả vài tù nhân lương tâm
ra vào các dịp lễ lạt. Riêng
về việc "cấm vận", tôi không nghĩ các bạn sinh viên du học
nên lo lắng vì Mỹ không cấm vận các chuyến du học. Họ đạt vấn đề lớn
hơn thôi, như việc gia nhập WTO, việc quota hàng hóa thực phẩm nhập
vào Mỹ. Tóm lại Đảng Cộng Sản ù lì, cấu kết nhau tham quyền và lợi
chỉ nhúc nhích cho nhân quyền dưới một áp lực.
Ẩn
danh
Ít nơi nào có nhiều chùa chiền và nhà thờ như tại Việt Nam. Nhiều
du khách nước ngòai đã ngạc nhiên và thay đổi thái độ khi đi từ Sài
Gòn đến Đà Lạt. Họ nói với tôi : ồ, tôi chưa bao giờ thấy ở đâu có
nhiều nhà thờ đến thế này. Ở Âu châu, ngày càng có nhiều người không
còn tin vào tôn giáo. Ở Mỹ, các cha cố đa số lại là người da màu.
Riêng đạo Tin Lành ở Việt Nam họat động có những ý đồ riêng không
tốt.
Nguyễn
Hiếu, TP. HCM
Ước gì các ông lớn ở Việt Nam bỏ chút thời gian "vàng ngọc"
đọc những gì các bạn đang tranh luận ở đây, để hiểu rõ những tâm tư
nhân dân và làm một điều gì đó cho dân đen bớt khổ hơn.
Trần
Minh, Việt Nam
Vấn đề tự do tôn giáo ở Việt Nam theo cảm nhận của cá nhân tôi đối
với vấn đề này thực ra mang màu sắc của chính trị nhiêu hơn là màu
sác tôn giáo. Đối với một đất nước thì cho dù người đó có theo đạo
nào đi nữa mà có nhiều công lao đối với đất nước và giúp đất nước
phát triển tiến bộ thì những người đó đáng được suy tôn là những bậc
hiền nhân.
Nước
Việt Nam là một đất nước từ ngàn năm nay thuần nông nghiệp, có tinh
thần nho giáo "thờ ông bà cha mẹ", yêu cuộc sống hòa bình
và đối với vấn đề đạo giáo thì vẫn chiếm tỷ trọng rất nhỏ trong xã
hội Việt Nam. Còn đối với vấn đề đạo và đời thì cho dù đối với bất
cứ con người nào đi nữa thì vấn đề cuộc sống hàng ngày và vấn đề niềm
tin hy vọng luôn luôn song hành với nhau bổ trợ lẫn nhau do đó với
bất cứ người nào đã có niềm tin vào các đạo giáo (như Tin Lành, Công
giáo, Phật Giáo, Nho Giáo...) cho dù Nhà cầm quyền có cấm và hạn chế
đi nữa thì đối với người dân khi người ta có niềm tin thì người ta
vẫn theo và hình bóng Chúa - hình bóng Phật vẫn ở trong trái tim của
mỗi Con Chiên - Phật Tử ngoan đạo, không ai có thể cấm được.
Cho
nên, khi xét đến bất cứ hình thức nào thì hình thức tôn giáo vẫn là
một vấn đề thiêng liêng của mối con người, có ai đó lợi dụng vấn đề
tôn giáo để làm chính trị đó là những con người có tội lớn đối với
Chúa hoặc Phật. Vì khi lợi dụng vấn đề tôn giáo để kích động cấm vận
hay kích động hận thù dân tộc là làm đau khổ đối với sinh linh điều
đó Chúa (Phật) không cho phép.
Vấn
đề hiện tại của mỗi con người dù có theo đạo hay không theo đạo đó
là cùng nhau phát triển kinh tế cho gia đình mình rồi hãy xây dựng
kinh tế giúp đỡ nhau trong công đồng dân tộc của mình chứ đừng bao
giờ kích động và đả động lẫn nhau.
Các
anh chị trong nước cũng như việt kiều ở nước ngoài hãy xem tinh thần
công đồng người Hoa ở khắp thế giới mà học tập và noi theo để giúp
đỡ quê cha đất tổ Việt Nam, để con người Việt Nam khi đi ra khắp thế
giới còn có thể tự hào là Người Việt Nam chứ không phải khi đi ra
thế giới không giám nhìn nhận mình là Người Việt như một số người
đã từng làm.
Phó
thường dân
Tôi không biết ở các nước CS khác như thế nào. Chứ ở VN,
khi vào chùa, tôi thấy có băng rôn in hàng chữ "đạo pháp,
dân tộc, chủ nghĩa xã hội". Thực là tôi không hiểu đạo
phát có mặt trên thế giới từ 2500 năm nay, thế mà bây giờ
trong chùa, lại có thêm món lạ này trang điểm thêm cho chùa.
Điều này phải nhờ đài euronews quay phim rồi để vào mục No
Comment, để cho khán giả tự suy nghĩ, và tự trả lời về tự
do tôn giáo ở VN.
Lam
Viên, Berlin
Tôi đã đọc tất cả những ý kiến của các bạn và cảm thấy phấn khởi vì
có nhiều bạn quan tâm đến vấn đề tôn giáo ở nước nhà. Là một người
thường theo dõi tin tức trong nước trên đài truyền hình VTV4 của nhà
nước chủ biên, tôi đã ghi nhận được một vài hình ảnh về tôn giáo như
sau: Trong dịp đầu năm đã có những phái đoàn đại diện các tôn giáo
lớn đến chúc tết nhà nước. Nếu các bạn nào có xem thì nhớ lại khung
cảnh gặp gỡ này như thế nào. Trong phòng có bàn ghế dành cho hai bên,
một bên là chính quyền còn bên kia là ghế của các vị tu hành chân
chính. Đàng sau trên một khung vải có hình bác Hồ vĩ đại và hình hai
vị bồ tát, hay thánh Lê Nin và Stalin, và giữa các hình này có giòng
chữ gì đó...
Khi
các bạn thấy khung cảnh này, không biết bạn cảm thấy gì, tuy nhiên
đối với tôi, thì tôi cảm nhận được lòng ưu ái của đảng dành cho tôn
giáo, tôi thấy đảng thực tâm châm lo cho người có đạo. Người ta nói
một tấm hình bằng một ngàn câu nói, chắc các bạn cũng công nhận điều
này. Bằng cách để hình ba vị trên đảng muốn nhắn nhủ với các vị tu
hành chân chính là nên nhớ ơn bác Hồ vĩ đại đã mang tư tưởng các vị
bồ tát và thánh của Nga đem áp dụng vào nước ta.
Bằng
cách treo hình của các vị này trong buổi đầu năm gia ân sủng của đảng
cho các vị tu hành chân chính, đảng còn muốn nói lên tính chất đề
cao tự do tôn giáo và tôn sùng tôn giáo của mình. Lời nhắn nhủ không
lời có thể là: hôm nay là ngày đầu năm, đảng gia ơn cho các vị để
các vị trở về trong năm nay tiếp tục dùng tư tưởng siêu việt Lenin,
Stalin rọi sáng vào kinh phật pháp khó hiểu, kinh thánh kỳ bí mà hướng
dẩn phật tử và giáo dân tu hành đúng đắn.
Nhìn
vào đó bạn có thể yên tâm là nhờ hồng ân của đảng, và nhờ phước báo
của ba vị được treo hình nói trên, phật tử và tín đồ thiên chúa giáo
ở việt nam, cùng với sự chăm sóc dạy dỗ của các bậc tu hành chân chính
đã đến chúc tết đảng, sẽ tu hành nhanh tiến bộ.
Mathias
Nguyễn, Đức
Cái nhìn của Adam Sitkoff chỉ theo khía cạnh kinh tế, và chính Adam
Sitkoff cũng biết Mỹ là bạn hàng lớn nhất của Việt Nam, và một khi
mà Mỹ làm khó dễ thì Việt Nam bị thiệt hại nhiều hơn là ngược lại
với Mỹ. Dĩ nhiên là nhà cầm quyền Hà Nội cần đầu tư của Mỹ, chứ ngược
lại thì không có. Có nghĩa là phía Mỹ sẽ không bị thiệt hại, ngoài
ra phía Mỹ sẽ có nhiều ủng hộ rộng rãi từ nhiều tôn giáo khác.
Tôi
không nghĩ là Cầm quyền Việt Nam lại bỏ Mỹ để nghiêng về Trung quốc,
khi Mỹ áp dụng biện pháp cứng rắn với cầm quyền Hà Nội, như David
Koh nói. Theo Mỹ, nghe Mỹ thì có USD, chứ theo Trung quốc, nghe Trung
quốc thì cầm quyền Việt Nam không có sống được lâu dài, thêm vào đó
lại tạo khoảng cách rộng lớn hơn giữa cầm quyền Việt Nam với người
dân Việt. Có nghĩa là "Cây gậy và củ Cà rốt" sẽ trở thành
một Chiến luợc ngoại giao của Mỹ đối với Việt Nam.
Canh
Tân
Tôi cũng đồng ý với một số bạn, Mỹ không nên cấm vận Việt nam làm
gì cả bởi vì có cấm vận đi chăng nữa thì củng chẳng thay đổi được
gì. Chỉ có con đường duy nhất có thể sớm thay đổi là để cho người
dân Việt nam họ tiếp xúc hơn với thế giới bên ngoài nhất là những
du học sinh ở nước ngoài, chính những con người này sẽ làm thay đổi
Việt nam.
Sao
Mai
Ở đây tôi xin đưa ra 1 số ý kiến như thế này về tôn giáo ở VN. Bạn
là người có tôn giáo à! Hãy làm đơn xin vào Đảng CS Việt Nam đi, ghi
rõ trong lý lịch của mình là tôn giáo gì nhé. Chắc chắn một điều là
bạn sẽ khó được đứng vào hàng ngũ đảng viên. Nếu bạn là dân Tin Lành
thì càng không thể.
Nếu
bạn không là đảng viên à, nếu bạn là người hoạt động giỏi thì chức
vụ cao nhất trong xã hội của bạn sẽ chỉ là 1 đại biểu quốc hội tầm
thường mà thôi, tiếng nói của bạn sẽ bị số đông đảng viên lấn át.
Nếu bạn làm việc ở cơ quan của chính quyền thì thông thường bạn chỉ
lên tới cấp phó, nếu lỡ không có cấp trưởng nào tốt hơn thì bạn sẽ
được gán thêm chữ “quyền” đằng trước.
Quốc
Huy
Bạn Hồ Hải nhầm lẫn rồi, quy trình viện trợ kinh tế phải ngược lại
cơ, tức là viện trợ kinh tế nước ngoài phải đến tay mấy ông lớn trong
chính phủ trước rồi mới xuống đến dân. Nếu viện trợ kinh tế mà đến
tay dân trước thì tốt quá nhỉ!
Nhưng
chẳng có chuyện ấy đâu, dân đen bọn tôi cứ phải chờ của rơi của vãi,
nhiều khi mấy ông lớn “bóc tem” hàng viện trợ xong thì đã bốc hơi
hết rồi, dân đen cứ gọi là chờ mốc mồm. Cho nên ngăn viện trợ thì
chỉ mấy ông lớn lo sốt vó, dân vẫn bình chân như vại vì chẳng ảnh
hưởng đến họ, họ vẫn chăm chỉ lao động và vẫn xuất khẩu hàng hoá ra
nước ngoài đều đặn.
Hồ
Hải
Tôi nghĩ bây giờ nếu Mỹ có viện trợ hay trừng phạt VN về
kinh tế thì cũng chả giải quyết được vấn đề tôn giáo. Mà
tôi thấy không trừng phạt thì tốt hơn. Mấy ông lớn ở VN, chắc
chả bị hề hấn gì đâu. Dân VN thì nếu bị trừng phạt có khi
sẽ còn đói hơn Bắc Hàn.
Tôi
thấy dân VN là dân tộc ham học, mà nhà nước thì tiết kiệm
đầu tư cho thông tin, kiến thức quá, lại không chịu đổi mới
cách dạy học. Thôi thì Mỹ có viện trợ các mặt nào thì
bớt lại, tăng lên cho giáo dục đi, cho lớp trẻ tiếp cận với
thế giới. Để thấy hiện trạng đất nước mà sau này đủ tài
năng, khôn ngoan để mà biết cách giải quyết vấn đề hiện nay.
Nói tóm lại, tôi thấy Mỹ nên tăng viện trợ thay vì cách ly
VN. Nhưng cần thiết là tăng cho viện trợ giáo dục, chứ không
phải là cứ đơn thuần mang tiền vào VN.
Văn
Phiêu
Tôi nghĩ rằng thế nào chính phủ Hoa kỳ cũng sẽ áp đặt trừng phạt kinh
tế lên chính quyền Việt Nam. Tôi hoàn toàn không tin vào lập luận
của ông Adam Sitkoff "Hợp tác và đối thoại có ích hơn là trừng
phạt." Thật ra Mỹ đang đối thoại đấy chứ, nhưng điều đặt ra là
đối thoại bao lâu? Một ngày? Một tháng? Một năm? Hay phải chờ một
thế kỷ?
Tôi
cũng không tin vào lập luận của Ông David Koh: Trung quốc giết ngư
phủ Việt Nam, giành biển, ai ai cũng biết. Vậy tại sao họ lại gần
Trung quốc thêm? Chỉ ngoại trừ những người bán nước mới đi con đường
đó mà thôi.
Tôi
lại càng không tin rằng trừng phạt sẽ phản tác dụng. Nếu trừng phạt
phản tác dụng, nhà nước đã không gởi phái đoàn tôn giáo đến Hoa Kỳ
để giải độc, cũng như không gởi bà Tôn Nữ Thị Ninh đến Hoa Kỳ trước
đây mấy tháng. Khi nghe đến nước Việt Nam bị liệt vào một trong 3
nước mới trong danh sách "nước đáng quan tâm" cả nhà nước
chạy sốt vó đấy chứ.
Nếu
trừng phạt mà phản tác dụng, tại sao nhà nước bỏ tù những người bất
đồng chính kiến? Nếu nhìn vào số tín hữu trong các thành phố đi nhà
thờ đông để kết luận rằng nhà nước cho tự do tôn giáo, nó chỉ đúng
một phần rất nhỏ thôi. Nếu Âu châu và Mỹ không áp đặt vấn đề tôn giáo,
còn lâu mới có được kết quả như ngày hôm nay.
Trong
bài báo nầy cũng đề cập đến đại sứ Hoa Kỳ luôn đề cập đến vấn đề tự
do tôn giáo và nhân quyền với nhà nước. Nếu không có kết quả, sao
vị đại sứ nầy lặp đi lặp lại hoài như vậy? Nếu không có áp lực của
Âu Châu và Mỹ, các nước độc tài như Á-rập sẽ không có chuyện bầu cử
. Nếu không có áp lực từ bên ngoài, người phụ nữ sẽ không được quyền
hành gì trong xã hội Hồi giáo đâu. Ðiều nầy chứng tỏ rằng áp đặt trừng
phạt là điều cần thiết.
Chính
quyền Mỹ hiện tại đều là những người sùng đạo. Chẳng lẽ người Tin
Lành viện trợ tiền bạc để nhà nước Việt Nam dùng tiền bạc đó mướn
công an giết chóc, bỏ tù, và hành hạ người cùng niềm tin Tin Lành
với họ sao? Vì vậy, cho dù Việt Nam được nhiều ưu tiên nhận viện trợ,
nhà nước cũng sẽ nhận lấy hình phạt nếu họ không biết điều. Ðây là
bài học cho cán bộ nhà nước.
Nếu
ai còn ngây thơ, xin xem Pháp Lệnh Tôn Giáo có hiệu lực từ ngày 15
tháng 11 năm 2004 của nhà nước sẽ rõ. Văn chương trong đó toàn là
máy móc. Vì vậy, chắc chắn Mỹ sẽ phải dùng biện pháp trường phạt,
cho dù họ không bao giờ muốn dùng đến biện pháp cuối cùng này.
Nếu
không sợ hình phạt, Ông Thủ tường Phan Văn Khải không có ra lịnh cho
phép người Thượng theo Tin Lành trên Tây nguyên được phép thờ phượng
Chúa đâu. Ðây là kết quả của lời hăm dọa trừng phạt.
Hương
Lan, Hà Nội
Tôi cho rằng nếu chính phủ Mỹ trừng phạt VN về vấn đề tôn
giáo trong thời điểm này là không có lợi cho hai bên. Bởi
vì tình hình tôn giáo ở VN đã cải thiện hơn. Thứ hai, như
thế sẽ đẩy VN lại gần Trung Quốc. Tôi đồng ý với quan điểm
của ông David Koh.
Tôi
thấy sự phát triển của VN hiện nay đang hướng tới kinh tế
thị trường, và trong lớp trẻ thì hình thành một tầng lớp
có tư duy tư bản chủ nghĩa. Và những người dân bình thường
cũng không nghĩ về quá khứ với cuộc chiến với Mỹ. Hiện
họ có ấn tượng tốt với Mỹ nhiều hơn là TQ.
Phó
thường dân
Không thể nói việc CS cho nhiều người đi chùa, nhà thờ là
có tự do tôn giáo. Thực tế có muốn ngăn cản tín đồ đi chùa
cũng không được, mà chính quyền cũng không ngu dại gì mà
làm việc thô thiển như vậy. Phải xem những gì CS đã làm với
tôn giáo một cách tinh vi hơn, như những luật lệ ban hành để
kìm kẹp tôn giáo.
©
BBC